मराठी म्हणी संग्रह व अर्थ

मराठी म्हणी

1) कोल्हा काकडीला राजी : सामान्य कुवतीची माणसे क्षुद्र वस्तूच्या प्राप्तीनेही संतुस्ट होतात.
2 खाई त्याला खवखवे : जो वाईट काम करतो त्याला मनात धास्ती वाटते.
3) खाण तशी माती; बाप तसा बेटा; खाण तशी माती : आईवडीलाप्रमाणे मुलाची वर्तणूक असणे.
4) खाईन तर तुपाशी नाहीतर तुपाशी नाहीतर उपाशी : एकतर विलासी जीवन उपभोगता येईल तेवढे उपभोगणे किंवा कंगाल स्थितीत जगणे, यापैकी एकाची निवड करणे.
5) खायला काळ भुईला भार : निरोद्योगी मनुष्य सर्वाना भारभूत होतो.
6) गरजवंताला अक्कल नसते : गरजू माणसास प्रसंगी मनाविरुद्ध गोष्टसुद्धा मान्य करावी लागते.
7) गर्वाचे घर खाली : गर्विष्ठ माणसाला शेवटी पराभव किंवा अपमान स्वीकारावा लागतो.
8) गरज सरो वैद्य मरो : आपले काम संपताच उपकार कर्त्याला विसरणे.
9) गर्जेल तो बरसेल काय ? : जे कार्य सामान्य माणसे एकजुटीच्या बळावर करू शकतात ते कार्य एखादा श्रीमंत माणूस पैशाच्या बळावर करू शकणार नाही.
10) गाजराची पुंगी वाजली तर वाजली नाहीतर मोडून खाल्ली : एखादी गोष्ट साध्य झाली तर उत्तमच, नाहीतर तिचा दुसरा काहीतरी उपयोग करून घेणे.
11) गुरूची विद्या गुरूला कळली : एखाद्याचा डाव त्याच्यावर उलटणे.
12) गोगलगाय नि पोटात पाय : एखाद्याचे खरे स्वरूप दिसणे.
13) घरोघरी मातीच्या चुली : सर्वत्र सारखीच परीस्तीती असणे.
14) चार दिवस सासूचे चार दिवस सुनेचे : प्रत्येकाला आयुष्यात कधी न कधी अधिकार गाजवण्याची संधी मिळतेच.
15) चोराच्या मनात चांदणे : आपले दुष्कृत्य उघडकीस येईल अशी सदैव भीती वाटत राहणे.
16) चोर सोडून संन्याशाला सुळी देणे : अपराध्याला सोडून निरापराध्याला शिक्षा देणे.
17) शेरास सव्वाशेर : एखाद्याच्या कृत्यावर सवाई कृत्य करून मात करणे.
18) पाण्यात राहून माश्याशी वैर करू नये : जेथे राहायचे तेथील माणसाबरोबर वैरभाव ठेऊ नये
19) जावे त्याच्या वंशा तेंव्हा कळे : दुसऱ्याच्या अडीअडचणी त्या परिस्थितीतून स्वतः गेल्याशिवाय कळत नाही.
20) जित्याची खोड मेल्याशिवाय जात नाही : मुलाचा स्वभाव कधीच बदलत नाही.
21) जे न देखे रवी ते देखे कवी : कल्पनेच्या भरारीमुळे कवी वास्तवाच्या पलीकडचे पाहू शकतो.
22) ज्याची खावी पोळी त्याची वाजवावी टाळी : ज्याने आपल्याला मदत केली त्याच्याशी अनकूल असावे.
23) झाकली मुठ सव्वा लाखाची : मौन पाळून अब्रू राखणे.
24) टाकीचे घाव सोसल्यावाचून देवपण येत नाही : अपार कष्टावाचून मोठेपणा मिळत नाही.
25) डोंगर पोखरून उंदीर काढणे : अतोनात श्रमानंतर अत्यअल्प फायदा होणे.
26) तळे राखी तो पाणी चाखी : एखादी गोष्ट ज्याच्या स्वाधीन केली आहे तो त्याचा थोडातरी उपभोग घेणारच.
27) तहान लागल्यावर विहीर खणणे : एखाद्या वस्तूची गरज निर्माण झाल्यावर ती मिळवण्यासाठी धावपळ करणे.
28) ताकापुरती आजी आणि कामापुरता मामा: स्वार्थ साधण्यापुर्तेच एखाद्याचे गुणगान करणे.
29) थेंबे थेंबे तळे साचणे : थोडे थोडे साठवत राहिल्याने काही दिवसांनी त्याचा मोठा साठा होतो.
30) दगडापेक्षा वीट मऊ : मोठ्या संकटापेक्षा लहान संकट सुसह्य वाटणे.
६३) दात आहेत तर चणे नाहीत चणे आहेत तर दात नाहीत : अनुकूल परीस्थितीचा उपयोग करून घेण्यासाठी योग्य ती गोष्ट योग्य वेळी न मिळणे.
31) दाम करी काम : पैशाने सर्व कामे साध्य होणे.
32) दिव्याखाली अंधार : मोठ्या माणसाच्या ठिकाणी देखील काही दोष हे असतातच.
33) दुरून डोंगर साजरे : कोणतीही गोष्ट लांबून चांगली दिसते.
34) अती तेथे माती : कोणत्याही गोष्टीचा अती वापर / अतिरेक हा नुकसान कारक ठरतो.
35) अती शहाणा त्याचा बैल रिकामा : जो माणूस जादा शहाणपणा करायला जातो त्याच्या हातून काम बिघडते.
36) अडला हरी गाढवाचे पाय धरी : शहाण्या माणसाला मूर्खाची विनवणी करावी लागते.
37) असतील शिते तर जमतील भुते : आपल्या भरभराटीचा काळ असेल तर आपल्याभोवती माणसे गोळा होतात.
38) आग सोमेश्वरी, बंब रामेश्वरी : जेथे मदतीची गरज आहे तिथे ती न पोहचता भलत्याच ठिकाणी पोहचवणे.
39) आगीतून फुपाटयात : लहान संकटातून मोठ्या संकटात सापडणे.
40) आधी पोटोबा मग विठोबा : आधी स्वतः च्या पोटापाण्याचा (स्वार्थाचा) विचार करणे.
41) अंथरून पाहून पाय पसरावे : ऐईपतीच्या मानाने खर्च करावा.
42) आवळा देऊन कोहळा काढणे : क्षुल्लक वस्तूच्या मोबदल्यात मोठा लाभ करून घेणे.
43) आयत्या बिळात नागोबा : दुसऱ्याच्या कस्टावर स्वत:चा स्वार्थ साधने.
44) आलिया भोगाशी असावे सादर : जे नशिबात असेल ते भोगायला तयार असावे.
45) आपला हात जगन्नाथ : आपले काम पार करण्यासाठी स्वतःच कस्ट सोसणे योग्य ठरते.
46) आडात नाही तर पोहऱ्यात कोठून येणार : जे मुळात अस्तित्वातच नाही त्याची थोडी देखील अपेक्षा करणे व्यर्थ.
47) आंधळा मागतो एक देव देतो दोन : किमान लाभाची अपेक्षा केली असताना, अपेक्षापेक्षा किती तरी अधिक लाभ होणे.
48) इकडे आड तिकडे विहीर : दोन्ही बाजूने अडचणीत सापडणे.
49) उतावळा नवरा, गुडघ्याला बाशिग : उतावळेपणाने मुर्खासारखे वर्तन करणे.
52) उचलली जीभ लावली टाळ्याला : विचार न करता वाटेल ते अमर्यादपणे बोलणे.
51) उथळ पाण्याला खळखळाट फार : ज्याच्या अंगी मुळातच गुण कमी असतात तो मनुष्य फार बढाई मारतो.
52) ऊस गोड लागला म्हणून मुलासकट खाऊ नये : एखादी गोष्ट आवडली असली तरी तिचा अतिलोभ बाळगू नये.
53) एक ना धड भाराभर चिंध्या : एकाच वेळी अनेक कामे स्वीकारल्यामुळे शेवटी कोणतेही काम पूर्ण न होणे.
54) एका हाताने टाळी कधीच वाजत नाही : कोणत्याही भांडणात भांडणाऱ्या दोन्ही बाजूकडील माणसे जबाबदार असतात.
55) ऐकावे जनाचे करावे मनाचे : कोणत्याही कामाबाबत दुसऱ्याचे मत घ्यावे, परंतु शेवटी सारासार विचार करून आपल्या मताप्रमाणे वागावे.
56) कर नाही त्याला डर कशाला : ज्याच्याकडून गुन्हा घडलेला नाही त्याला कशाचीही भीती बाळगण्याचे कारण नाही.
57) करावे तशे भरावे : दुष्कृत्य करणाऱ्याला त्याचे दुष्परिणाम भोगावे लागतातच.
58) कामापुरता मामा : गरजेपुरता गोड बोलणारा, मतलबी माणूस.
59) काखेत कळसा गावाला वळसा : हरवलेली वस्तू जवळपास असल्याचे लक्षात आल्याने सर्वत्र शोधत राहणे.
60) काळ आला होता पण वेळ आली नव्हती : एखादे घोर संकट येऊनही त्यातून सहीसलामत सुटणे.
61) कुऱ्हाडीचा दांडा गोत्यास काळ : आपलाच माणूस आपल्याच नुकसानीला कारणीभूत होणे.
62) कोठे इंद्राचा ऐरावत कोठे शामभट्टाची तट्टाणी : अतिथोर माणूस व सामान्य माणूस यांची बरोबरी होऊच शकत नाही.
63) कोळसा उगळावा तितका काळाच : दुष्ट माणसाबद्दल अधिक माहिती मिळविली असता अधिकाधिक दुष्कृत्ये उजेडात येतात.
64) कोंबडे झाकले म्हणून तांबडे फुटायचे राहत नाही : निश्चित घडणारी घटना कुणाच्याही प्रयत्नाने टाळता येत नाही.
65) कोंड्याचा मांडा करून खाणे : हालाखीच्या अवस्थेत आपल्याला जे मिळते त्यावर जगण्यात समाधान मानणे.

Must solve (मराठी व्याकरण सरावासाठी खालील टेस्ट सोडवा )
मराठी व्याकरण टेस्ट -1